Nederland schijnt beroemd te zijn om haar "integraal waterbeheer". Wat zo veel betekent dat we ons beseffen dat er in onze delta meer belangen spelen én dat die belangen op elkaar moeten worden afgestemd. Over hoe dat moet wordt veel geschreven, gesproken en gestudeerd.
In de praktijk van het rivierbeheer blijkt het echter nog niet eenvoudig om onze rivieren daadwerkelijk te herstellen, en de natuur daadwerkelijk de ruimte te geven om zich te ontplooien. Belangen als de scheepvaart, de hoogwaterveiligheid of de natuurwetgeving blijken in de praktijk nagenoeg altijd dominant. Natuurontwikkeling mag, maar dan wel alleen onder voorwaarden.
In de afgelopen jaren heb ik gewerkt aan diverse beleidsadviezen, studies en visies, die elk een poging zijn om deze patstelling ten minste een beetje open te breken.
Natuurgericht ontgronden
2007- 2016
Gedragscode Flora en Faunawet ontgrondingen
In opdracht van FODI heb ik de gedragscode "Zorgvuldig Winnen" voor een natuurbewuste winning van oppervlakte delfstofwinning (klei, zand, grind, mergel) opgesteld. De gedragscode moet invulling geven aan een pro-actieve zorgvuldige werkwijze waarmee schade aan beschermde plant- en diersoorten bij voorbaat wordt voorkomen.
In 2010 is in samenwerking met LBP|Sight-adviseurs een brochure, en lesmateriaal uitgewerkt. In 2016 is de gedragscode geactualiseerd.
FODI:
Federatie Oppervlakte Delfstofwinnende Industrie
Natura 2000 als uitdaging
2010
Pleidooi "Natura 2000 als uitdaging"
Een pleidooi opgesteld voor een flexibeler, ontwikkelingsgerichter en daadkrachtiger natuurbeschermingsbeleid. Acht verbeterpunten voor een doeltreffende implementatie van Natura 2000 in Nederland, en in het rivierengebied in het bijzonder.
Dekker van de Kamp
Natuurgericht ontgronden
2009
Brochure natuurgericht kleiwinning Delgromij
Bedrijfsinterne werkwijze uitgewerkt voor natuurbewust ontgronden. Op basis voorwaarden natuurwetgeving en zorgvuldig werken.
Delgromij
Dekker van de Kamp
Natura 2000 als uitdaging
2009
Baksteenindustrie en Natura 2000
Toetsing van de consequenties van de activiteiten van, voor en en rond de keramische industrie op de Habitat- en Vogelrichtlijngebieden waarbinnen ze liggen. Doel is het abstracte spanningsveld hanteerbaar te maken door de werkelijke conflictpunten in beeld te brengen. In samenwerking met SIGHT adviseurs.
Federatie van baksteenfabricanten KNB
Duurzame zandwinning
2005
Ontwikkelingkansen duurzame industriezandwinning.
Plan van aanpak Economy Light Project "Duurzame Zandwinning". Verkenning van kansen en selectie van partner voor pilotproject verbetering milieurendement zandwinningen.
Verkenning van aangrijpingspunten voor milieusprongen rond de winning, vermarkting en toepassing van industriezand in de bouwketen. In opdracht van Stichting Natuur en Milieu Utrecht i.s.m. Communicareful, Maarn en de Gelderse Milieufederatie.
Stichting Natuur & Milieu
Terpen van bagger
2004 - 2005
Innovatiestudie terpen van Bagger
Verkenning potentiële locaties voor proefterpen van bagger in het rivierengebied. Uitwerken van schetsen voor drie locaties in rivierengebied: Bemmel, Appeltern en Ellecom.
Innovatieplatform Water Rijkswaterstaat Bouwdienst
Onderzuigen duurzaam zandwinnen
2003 - 2004
Kansen voor onderzuigen
Verkenning van kansen en mogelijkheden voor toepassen nieuwe natuurgerichte techniek voor oppervlakkig zandwinnen in het rivierengebied. Schetsen voor 5 uiterwaarden langs de Rijntakken.
Boskalis
Meestromendzand
2003
Visie Meestromend Zand.
Visie op de koppeling van ruimtelijke kwaliteit, rivierverruiming en zandwinning in het Gelderse rivierengebied.
Provincie Gelderland
Methodiek
interventie
waarden
2010 - 2014
Methodiek interventiewaarden uiterwaarden
In opdracht van Rijkswaterstaat is een robuuste en eenduidige methodiek ontwikkeld voor het gebruik van 'interventiewaarden hydraulische ruwheid' voor het bepalen van de maximaal toelaatbare vegetatie bij het vergunnen van natuurontwikkelingsprojecten.
Rijkswaterstaat
Methodiek
interventie
waarden
2012 - 2017
Strategie veiligheidsbeheer uiterwaarden
In samenwerking met Grontmij (Sweco) is een beheerstrategie uitgewerkt voor de aanvullende beheermaatregelen die nodig om de veiligheid te garanderen.
Rijkswaterstaat
Rivierbeheer
2007
Strategie incidentele beheerskosten natuurontwikkeling uiterwaarden. Ontwikkelen van beleidskader voor verdeling toekomstige kosten voor incidenteel beheer (als gevolg van verzanding, verontreiniging, erosie etc.) in uiterwaarden. In samenwerking met Rijkswaterstaat Oost-Nederland.
Rijkswaterstaat Oost-Nederland
Ruimte voor Rivier
2003
Beleidsstudie lange termijn opgaven voor de Rijntakken.
Inventarisatie van de "groene" opgaven in het rivierengebied. Opgenomen in de Atlas Rijntakken (december 2003), deelrapport van PKB Ruimte voor de Rivier, In samenwerking met H+N+S Landschapsarchitecten.
Rijkswaterstaat RIZA
Ruimte voor Rivier
2002
Beleidsverkenning Gelderse Doelen en Gelderse Ideeën.
Inventarisatie van de beleidsdoelen op de ontwikkeling van ruimtelijke kwaliteit in het Gelders Rivierengebied. Identificeren van kansen, en ontwikkeling van beleidsstrategieën. Bijdrage vanuit Provincie Gelderland aan de PKB Ruimte voor de Rivier.
Provincie Gelderland
Ruimte voor Rivier
(voorstudie)
2001 - 2002
Lange Termijn Opgave Rivierengebied
Verkenning van de lange termijn ontwikkelingen in het rivierengebied in vergelijking tot de veranderingen in het overstromingsrisico. Schets van scenario voor beleid. Deelrapport van de Spankrachtstudie.
Rijkswaterstaat RIZA.
Ruimte voor Rivier
(voorstudie)
1999
Ruimtelijke Visie op de Rijntakken
Een creatieve visie op de inpassing van rivierverruimende maatregelen, gezien vanuit de ruimtelijke ontwikkeling van de Rijntakken en omgeving. Visie is onderdeel van het advies van de Bestuurlijke Begeleidingsgroep Deltawet Grote Rivieren aan het minister van Verkeer & Waterstaat.
Provincie Gelderland
Ruimte voor Rivier
(voorstudie)
1998
Natuurbouwsteen Ruimte voor de Rijntakken
Overzicht van ecologische ambities in het rivierengebied. Deelrapport van de beleidsstudie Ruimte voor de Rijntakken.
Rijkswaterstaat Oost Nederland
Ruimte voor Rivier
(voorstudie)
1997
LWI project DSS Inrichting Rivieren
Inventarisatie van bouwstenen voor rivierverruiming. Ecologische inbreng bij ontwikkeling van een "Decision Support System".
Rijkswaterstaat RIZA
Ruimte voor Rivier
(voorstudie)
1996
Integrale Verkenning Rijntakken IVR
Ecologische ondersteuning, verkenning van natuurontwikkelingskansen.
Rijkswaterstaat RIZA
KRW Rivieren
2015 - 2016
Programmering 2e fase Kader Richtlijn Water Maas
Onderbouwing van de ecologische doelen en noodzaak van kansrijke ideeën en locaties voor het ecologisch herstel van de Maas.
In samenwerking met Bart Peters, bureau Drift.
Rijkswaterstaat Zuid-Nederland
Ecologisch herstel Rijn
2006
Programmering Herstel en Inrichting Rijntakken.
Uitwerken projectvoorstellen voor ecologisch herstel langs de grote rivieren binnen het werkterrein van Rijkswaterstaat Oost-Nederland. In samenwerking met Arcadis Ruimtelijke Ontwikkeling, Apeldoorn.
Rijkswaterstaat Oost-Nederland
Referentie studie
2001
Natuurreferentie onbedijkt Rivierenland
Verkenning van de natuur en het landschap van onze delta als er geen dijken (meer) zouden zijn. Inspiratiedocument, opgesteld met Sjef Jansen.
Rijkswaterstaat DWW
Grote eenheden natuur
2000
Verkenning Grote Eenheden Natuur
Ecologische onderbouwing van de meerwaarden van grote eenheden natuur in Nederland. Inspiratiedocument, opgesteld met Sjef Jansen.
Natuurmonumenten
Staatsbosbeheer
Rivier-ecologie
1995
Het Rivier-Ecotopen-Stelsel
Ontwikkeling van een standaard ecologische typologie voor het rivierengebied. Opgesteld samen met Henk Wolfert.
Rijkswaterstaat RIZA
Rivier-ecologie
1992
Verkennende studie Natuurontwikkeling Uiterwaarden
(LNV-IKC)
IKC LNV
Referentie studie
1990
Ecologisch referentieonderzoek hardhoutooibossen Donau, Gemenc Hongarije
Rijkswaterstaat RIZA